به گزارش ایبِنا، تمام کارکنان مشمول قانون کار که طبق تعریف این قانون «کارگر» شناخته می‌شوند، مشمول عیدی و پاداش پایان سال هستند. عیدی این گروه، متفاوت با میزان عیدی کارکنان دستگاه‌های اجرایی و دولتی است و به تناسب میزان «حقوق پایه» متفاوت است.
مبنای پرداخت عیدی کارگران در صورتی که یک سال کامل در محل کار خود سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، حداکثر (سقف عیدی کارگران) ۱۲ میلیون و ۵۳۹ هزار و ۲۵۰ تومان و حداقل (کف عیدی کارگران) نیز ۸ میلیون و ۳۵۹ هزار و ۵۰۰ تومان است.
کارگرانی هم که کمتر از یک سال یعنی از یک تا ۱۱ ماه سابقه پرداخت حق بیمه دارند، مشمول عیدی پایان سال هستند. این دسته از کارگران به میزان «دو برابر حقوق پایه مندرج در فیش حقوقی، تقسیم بر ۱۲، ضربدر تعداد ماه کارکرد» عیدی دریافت می‌کنند.
به عنوان مثال کارگری که در سال ۱۴۰۱ حداقل حقوق مصوب وزارت کار یعنی ۴ میلیون و ۱۷۹ هزار و ۷۵۰ تومان را دریافت می‌کند و یک ماه سابقه کار دارد، بر اساس فرمول محاسبه عیدی باید ۶۹۶ هزار و ۶۲۵ تومان و کارگری که با همین میزان پایه حقوق، ۱۱ ماه سابقه کار دارد، باید ۷ میلیون و ۶۶۲ هزار و ۸۷۵ تومان عیدی دریافت کند. تاکید می‌شود، میزان عیدی محاسبه شده، صرفاً برای کارگرانی است که «حداقل حقوق سال ۱۴۰۱» را دریافت می‌کنند و به عبارتی در سال نخست ورود به بازار کار قرار دارند.
عیدی سایر کارکنان دارای بیش از یک سال سابقه که قطعاً حقوق پایه آن‌ها بیش از «حداقل حقوق مصوب» است، نیز طبق فرمول یاد شده خواهد بود، با این تفاوت که حقوق پایه مندرج در فیش حقوقی، مبنای محاسبه عیدی آن‌ها خواهد بود. به این معنا که اگر پایه حقوق کارگری ۵ میلیون تومان است باید این عدد را در فرمول قرار داده و عیدی را محاسبه کند.
عیدی و پاداش کارگران معمولاً همراه با حقوق بهمن ماه توسط کارفرمایان واریز می‌شود، اما واریز آن با حقوق اسفند ماه نیز منع قانونی ندارد.
همچنین برای محاسبه سنوات سال ۱۴۰۱، باید حقوق پایه کارگر را در تعداد روز‌های کارکرد او در طول یک سال ضرب کنیم. عددی که به دست می‌آید را تقسیم بر ۳۶۵ روز سال می‌کنیم و عدد نهایی، میزان سنوات پایان خدمت فرد در سال ۱۴۰۱ است.
در جدول زیر میزان عیدی کارگران حداقلی بگیر (کسانی که پایه حقوق‌شان ۴ میلیون و ۱۷۹ هزار و ۷۵۰ تومان است) به تناسب تعداد ماه کارکرد محاسبه شده است.
براساس این گزارش، همچنین با توجه به اهمیت موضوع باید اشاره شود که تمام کارکنان مشمول قانون کار که طبق تعریف این قانون «کارگر» شناخته می‌شوند، مشمول عیدی و پاداش پایان سال هستند که در ادامه به جزئیات آن می‌پردازیم.
بر این اساس، در این بین کارگرانی هستند که خواسته یا ناخواسته و به دلایل مختلف همچون بحران اقتصادی کارفرما، عدم نیاز و … شغل خود را از دست داده‌اند و همچنین برخی از کارگران بازنشسته شده‌اند که با توجه به تاکید قانون کار این دسته از افراد نیز مستحق دریافت عیدی پایان سال هستند.
مطابق با آنچه که در قانون کار آمده، این دسته از افراد به نسبت مدت کارکردشان، عیدی و پاداش سالانه را دریافت می‌کنند؛ به عنوان مثال کارگری که پس از ۴ ماه کار کردن، بیکار شده باید به تناسب همان ۴ ماه کارکرد، عیدی دریافت کند و کارفرما مکلف به پرداخت این مبلغ است.
همچنین بر اساس ماده ۳۹ قانون کار، مزد و مزایای کارگرانی که به صورت نیمه وقت و یا کمتر از ساعات قانونی تعیین شده به کار اشتغال دارند، به نسبت ساعات کار انجام یافته محاسبه و پرداخت می‌شود.
در مورد کارگران ساعتی که حقوق ماهانه ثابت نداشته و دستمزد آنان در ماه متغیر است، برای محاسبه عیدی و پاداش، میانگین حقوق سه ماه آخر خدمت آن‌ها مبنای محاسبه قرار می‌گیرد.
مبلغ پرداختی بابت عیدی و پاداش به کارگران کارگاه‌های فصلی مشمول قانون کار و همچنین کارگران سایر کارگاه‌های مشمول که کمتر از یک سال در کارگاه کار کردند، باید بر مأخذ ۶۰ روز و به نسبت ایام کارکردشان در سال محاسبه شود.
از سویی دیگر نیز برخی از کارگران به صورت آزمایشی به کار گرفته می‌شوند که بر اساس ماده ۱۱ قانون کار و تبصره آن، مدت دوره آزمایشی باید در قرارداد کار مشخص شود؛ چنانچه رابطه کاری از جانب کارفرما قطع شود وی ملزم به پرداخت کلیه حقوق دوره آزمایشی خواهد بود و چنانچه قطع رابطه کاری از سوی کارگر باشد، کارگر مستحق دریافت تمام حقوق و مزایا به میزان مدت انجام کار است؛ بنابراین مطابق با قانون کار، این دسته از افراد نیز مشمول دریافت کلیه حقوق و مزایای قانونی از جمله عیدی و پاداش پایان سال می‌شوند.
همچنین بر اساس ماده ۷۴ قانون کار مدت مرخصی استعلاجی که به تأیید سازمان تأمین اجتماعی رسیده باشد جزو سوابق کار کارگران محسوب می‌شود، بنابراین روز‌های مذکور مشمول پرداخت مزایایی از قبیل حق اولاد، حق بن، سنوات خدمت، مرخصی استحقاقی و عیدی و پاداش سالانه خواهد بود که باید توسط کارفرما پرداخت شود.
منبع: مهر
